ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ

 Από το ημερολόγιο του Ιωάννη Μ. Ρέντζου (1868-1933)

Συνεχίζουμε και σήμερα, όπως και κάθε Τετάρτη, τη δημοσίευση αποσπασμάτων (εγγραφών) από το ανά χείρας μας χειρόγραφο ημερολόγιο του άλλοτε δημάρχου της πόλης μας Ιωάννη Μ. Ρέντζου (1868-1933). Η δημοσίευση των αποσπασμάτων από το ημερολόγιο του Ι.Μ.Ρ. εντάσσεται εκ μέρους της Δημοτικής Παράταξης “Δημόσιος Χώρος Πρέβεζα – Λούρος – Ζάλογγο” στο πλαίσιο του εορτασμού της εκατονταετίας από την απελευθέρωση της Πρέβεζας. Στις εγγραφές που επιλέξαμε σήμερα ο Ι.Μ.Ρ. περιγράφει ταξίδι του στη χιονισμένη Κέρκυρα και την περιπετειώδη επιστροφή του, την εκλογή αυτοδιοικητικών αντιπροσώπων και την επίσκεψη αθηναϊκού θιάσου στην πόλη μας. Ο αναγνώστης δεν πρέπει να λησμονήσει πως τα ανωτέρω εντάσσονται στο ιστορικό οθωμανικό πλαίσιο της εποχής.

7 Ιανουαρίου 1907  – Κυριακή του Αγίου Ιωάννου

Σήμερον μετά το μεσημέριον ανεχώρησα δια Κέρκυραν προς συνάντησιν του υιού μου Μιχαήλ όστις μαθητεύει εν τω λυκείω του Λεωνίδα Βλάχου (Βλ. ΣΗΜ. 1). Έφθασα την Δευτέραν εσπέρας. Την Τρίτην πρωί εγερθείς εκ του ύπνου είδον χιονοσκέπαστα όλα τα πέριξ μέρη και υψώματα της Κερκύρας. Εις το έδαφος της πόλεως, εντός της αγοράς και εις το δρόμο, η χιών έφθασε 10% του γαλλικού μέτρου (= 10 cm). (Βλ. ΣΗΜ. 2) Την επομένην έβρεξε και διέλυσεν τα χιόνια.

Έμεινα πλησίον του υιού μου έως την Τετάρτην εσπέρας και ανεχώρησα δια του αυστριακού [πλοίου] με έναν πολύ ενάντιον καιρό, αλλ΄ ευτυχώς εφθάσαμεν καλά. Το αυστριακό, επειδή είναι μεγάλον, δεν εισέρχεται εις τον λιμένα μας και αγκυροβολεί έξω, εις το στόμιον, απέναντι από το φρούριον Παντοκράτωρ. Επειδή [όμως] είχε μεγάλην θαλασσοταραχήν, μετά μεγάλου κινδύνου, μας παρέλαβεν εν μικρόν βαποράκι, «Άγιος Σπυρίδων», και μας έφερεν ενταύθα. Επληρώσαμε όλοι οι επιβάτες από έν μετζήτιον ήτοι φράγκα χρυσά 4,20. Ελθών ενταύθα είδα ότι εις πολλά μέρη διατηρείται ακόμα η χιών. Ένεκα της πολλής χιόνος πολλοί ποιμένες έφεραν τα ποίμνιά των εις τα χάνια.

23 Ιανουαρίου 1907  – Τρίτη

Σήμερον εγένοντο και εκλογές των σωματείων της Κοινότητος και εξελέγησαν οι εξής: Δημογέροντες: Δημ. Αγαπητός, Γεώρ. Καβάγιας, Γεώρ. Κοντοχρήστος, Γερ. Κοκκινάτος, Απόστ. Τσέκης, Ιωάν. Τραχανάς, Οικονομικοί επίτροποι: Γεώρ. Τσακαλώτος, Νικ. Κιτσίλης, Σπυρ. Καμπανάς, Αρισ. Αλέπαντος, Έφοροι: Διον. Καρύδης, Κων. Λάζαρος, Χρ. Σωτηρέλης, Μιλ. Κακαμπίνης, Δημ. Ζάμπας, Γεώρ. Ποταμιάνος. (Βλ. ΣΗΜ. 3)

5 Φεβρουαρίου 1907 – Δευτέρα  

Σήμερον άρχισεν ο υιός μου Ιωσήφ εις τον κ. Ν. Μπιτζιλέκην. Σήμερον ευτυχώς έχομεν ήλιον. (ΣΗΜ. Πρόκειται για τον πατέρα του φιλολόγου Ελ. Μπιτζιλέκη και παππού του καθηγητή του ΑΠΘ κ. Νικ. Μπιτζιλέκη).

5 Μαρτίου 1907 – Ημέρα Δευτέρα 

Και σήμερον, χάριν του καλού καιρού, γίνονται διασκεδάσεις. Ενταύθα υπάρχει ένας ελληνικός θίασος, όπου ένα μέλος του θιάσου, κύριος Πέτρος Παπαστεφάνου (Βλ. ΣΗΜ. 4),  ήτο συστημένος εις εμέ και δια τούτο χθες συναντήθημεν εις την αγοράν και τους εκάλεσα εις το ζαχαροπλαστείον του Γούλα Πουρναρόπουλου δια να τους φιλέψω. Εκεί λοιπόν εκαθήσαμε αρκετάς ώρας και συνδιασκεδάσαμεν, όπου ήλθον και άλλοι πολλοί και έλαβον μέρος, χάρις εις τον μεγαλόφωνον και υψίφωνον κυρ. Παπαστεφάνου. Η διασκέδασις αυτή μου εστοίχησεν δεκαπέντε μετζήτια ήτοι Γρόσια 300.

6 και 7 Μαρτίου 1907 

Ίσως σας φανή παράδοξον ότι, μέχρι σήμερον, δεν είχα παρευρεθή εις θεατρικήν παράστασιν, αλλ΄επειδή ο άνω ελληνικός θίασος είχε την καλωσύνην να με προσκαλέση δίδοντάς μου και τρία μπιλέτα, ηναγκάσθην σήμερον το εσπέρας και μετέβην μετά του υιού μου Χρίστου και του υπαλλήλου μου Θεοφράστου Καρατζούλα και επλήρωσα εν όλω Γρ. 30. Δεν έμεινα όμως ευχαριστημένος και ελυπήθην τα τριάντα γρόσια, περισσότερον από τα 300 οπού εχάλασα και εξόδευσα την Κυριακήν.

ΣΗΜ.1. Πρόκειται για ονομαστό εκπαιδευτήριο, που είχε ιδρυθεί στην Κέρκυρα το 1873 από τον Λεωνίδα Βλάχο, πρόεδρο και του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου της Φιλαρμονικής Εταιρείας «Μάντζαρος».

ΣΗΜ.2. Το στοιχείο αυτό κίνησε το ενδιαφέρον του συγγραφέα αφού γνωρίζουμε πως, με εξαίρεση την κορυφή του πιο ψηλού βουνού της Κέρκυρας, τον Παντοκράτορα, στο νησί και την πόλη, όπως στην Πρέβεζα, δε χιονίζει σχεδόν ποτέ. Η χρήση του «μέτρου» ως μονάδας μήκους είναι επίσης ενδιαφέρουσα, αφού ο πήχης (64 cm = οχτώ ρούπια) ήταν διαδεδομένος στο ελλαδικό έδαφος έως την δεκαετία του 1950.

ΣΗΜ. 3. Για την οικογένεια Καβάγια μπορούμε να πούμε τα εξής: Πρώτος από την οικογένεια αυτή εγκαταστάθηκε στην Πρέβεζα ο Έλληνας από την Καβάγια της Αλβανίας Νίκος Καβάγιας. Πεθαίνοντας άφησε ορφανό σε ηλικία 6 ετών το γιο του Γεώργιο. Το ικανό αυτό άτομο εργάστηκε μέχρι το 1880 στον έμπορο Μιχαήλ Δώντε, οπότε ίδρυσε κατάστημα εισαγωγών, εξαγωγών και γενικού εμπορίου. Τα παιδιά του Σπυρίδων, Νικόλαος, Θωμάς, και Παντελής συνέχισαν την εμπορική δραστηριότητα από το 1919 στο κατάστημα που, ως κτίριο υπάρχει ακόμα. Από το Πανελλήνιον Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδος 1821-1921, τόμος Β΄, Εν Αθήνας, 1925, σελ. 292. Στη φωτογραφία μας το κατάστημα Καβάγια, στην οδό Μπιζανίου, όπως είναι σήμερα. Διακρίνεται στο ανώτερο μέρος η ιστορική επιγραφή «1880 ΥΙΟΙ Γ. ΚΑΒΑΓΙΑ 1880».

ΣΗΜ.4. Είναι πιθανό πως πρόκειται για ηθοποιό του Θιάσου Kοτοπούλη τον οποίο, όπως αναφέρεται, η διακεκριμένη ηθοποιός Mαρίκα Kοτοπούλη (1887-3 Σεπτεμβρίου 1954)) σύστησε στη συνεργάτριά της, Κατίνα, επιμελήτρια κοστουμιών, μετέπειτα σύζυγου του Πέτρου και  «ιερό τέρας» στο χώρο της ελληνικής ραπτικής τέχνης.  Δημήτρη Δ. Λυμπερόπουλου, «H μόδα στα χρόνια της γοητείας»,   Καθημερινή, 12 Oκτωβρίου 2003.

Αναζητήστε εδώ όλες τις προηγούμενες εγγραφές από το ημερολόγιο του Ι.Μ.Ρ.