ΣΥΜΠΛΟΚΗ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΠΡΕΒΕΖΑΝΩΝ

…μεταξύ βασιλοφρόνων στρατιωτών και ηρωικών βενιζελικών συμπολιτών μας…

Έχουν περάσει ακριβώς εκατό χρόνια από το σοβαρό επεισόδιο της συμπλοκής των Ελλήνων στρατιωτών με τους Πρεβεζάνους πολίτες. Παρουσιαζουμε εδώ το σχετικό χρονικό της Τρίτης 21^ης Ιουνίου 1916 από το Ημερολογίου του Ι.Μ. Ρέντζου. Και επισημαίνουμε πως οι ημερομηνίες του 1916 είναι ίδιες με αυτές της χρονιάς 2016 που διανύουμε.

Τα όσα περιγράφονται εντάσσονται σε εποχή όπου αναδεικνύεται η γεωπολιτική σημασία της Πρέβεζας, γεωστρατηγικά ως λιμανιού, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, π.χ. σε σχέση με την Ιταλία, που εποφθαλμιούσε ελλαδικά εδάφη, ενώ το έδαφός της αποτελεί χώρο στρατοπέδευσης στρατιωτικών μονάδων ‒ποιος δεν θυμάται τον καρυωτακικό στίχο Βάσις, Φρουρά, Εξηκονταρχία Πρεβέζης; Εξάλλου, πέραν της διεθνούς γεωπολιτικής ανακατάταξης, την εποχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο ρόλος της Πρέβεζας ως έδρας Δήμου και Νομαρχίας με το αντίστοιχο ξενόφερτο «παλαιοελλαδίτικο» δημοσιοϋπαλληλικό (και ανώτερο στρατιωτικό) κομματοκίνητο προσωπικό, έθετε πολλά ζητήματα ενδοεθνικής γεωπολιτικής, που φέρονται, όπως είναι γνωστό ως «Εθνικός Διχασμός». Αυτά είναι ζωντανά στις σελίδες του Ημερολογίου του Ι.Μ. Ρέντζου, ιδιαίτερα στις φάσεις του συμμαχικού αποκλεισμού του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και σε τόσες περιόδους της ταραγμένης εποχής του μεσοπολέμου.  Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή της συμπλοκής μεταξύ στρατιωτών και ηρωικών Βενιζελικών Πρεβεζάνων συμπολιτών μας, που έγινε την 21^η Ιουνίου 1916, και που αναδεικνύει, ως γεγονός αυτό καθαυτό και όχι απλά ως πρόσληψη και αφήγηση εκ μέρους του Ι.Μ.Ρ., το πόσο έκρυθμες ήταν οι συνθήκες στην Πρέβεζα. Διαβάζουμε:

«Σήμερον όλως απροόπτως έγινε διαδήλωσις εκ μέρους του Στρατού ζητωκραυγάζοντος υπέρ του Βασιλέως. Μερικοί πολίται εζητωκραύγασαν υπέρ του Βενιζέλου και επήλθεν συμπλοκή τρομερά. Έκλεισαν τα καταστήματα και αιματοκυλίσθησαν πολίται και στρατιώται. Η συμπλοκή διήρκεσεν σχεδόν εξ (6) ώρας αλλά τη επεμβάσει του κ. Νομάρχου, του Εισαγγελέως, της αστυνομίας και του Φρουράρχου, όστις κατόρθωσεν και ενέκλεισεν τον στρατόν εις το φρούριον, απεσοβήθησαν μεγάλα γεγονότα, τα οποία έμελλεν να λάβουν χώρα».

Ας υπενθυμίσουμε ότι, ο νομάρχης μόλις είχε αναλάβει υπηρεσία ή, όπως το σημειώνει ο Ι.Μ.Ρ., «σήμερον ήλθεν ο νέος Νομάρχης κυρ. [Ιωάννης Ζ. Χατζηλουκάς] [και ο] αρχιγραμματεύς Νικ. Χριστόπουλος». Εξάλλου βρισκόμαστε την εποχή εκείνη στην 4^η (από τις 6) πρωθυπουργία του Αλεξάνδρου Ζαΐμη και πρόκειται για τη μεταβατική βραχύβια κυβέρνηση του 1916 (Ιούνιος-Σεπτέμβριος), που αυτός δεν ασκούσε ουσιαστική διακυβέρνηση. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια: «Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης (1855 – 1936) ήταν Έλληνας τραπεζίτης και πολιτικός που κατά τη διάρκεια της πολιτικής του σταδιοδρομίας διετέλεσε έξι φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας, δύο φορές Πρόεδρος της Βουλής, πρόεδρος της Γερουσίας, Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης, διαδεχόμενος τον παραιτηθέντα Πρίγκιπα Γεώργιο, καθώς και Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Είναι ο μόνος πολιτικός που κατέλαβε τόσα πολλά σημαντικά αξιώματα στην πολιτική σκηνή της σύγχρονης Ελλάδας.»

Προφανώς η 21η Ιουνίου [1916] αποτελεί σημαντική ιστορική επέτειο για την πόλη μας, την ιστορία της, την ιστορία του λαϊκού κινήματος στην πόλη και την αγωνιστική εικόνα του δημόσιου χώρου της.